Obsesif-kompulsif bozukluk adından da anlaşılacağı gibi iki parçalı bir rahatsızlıktır. Halk arasında “vesvese” ya da “evham” olarak bilinen obsesyonlar; kişinin yineleyen bir şekilde devam eden, vaktinin büyük bir kısmını ayırmak zorunda olduğu, çoğu zaman için de kişi bu düşüncelerin mantıksız olduğunu bilir. Kompulsiyonlar ise kişinin bu düşünceleri bastırmak, engellemek ya da onlara katkı sağlaması için yaptığı yineleyen ve kurallara sahip olan düşünce ya da davranışlardır. Kısaca Obsesyonlarla ortaya çıkan kaygı durumunu bastırmak için kompulsiyonlar geliştirilir. Ama bazı durumlarda da obsesyonlar tek başına da görülebilir. OKB’ye sahip olan bireyler davranışlarının olağandışı ve garip olduğunun farkındalardır. OKB’ye sahip bireylerin yaklaşık %80’i içlerinde bulundukları durumdan utanır ve bu durumu saklamaya çalışırlar Obsesif kompulsif bozukluğa sahip olan bireyler içgörü İçgörüye (Kendi duygularını, kendi kendini anlayabilme yeteneği) bakımından üçe ayrılır; Kişinin bu inanışları gerçek bulmadığı içgörüsü iyi olan, kişinin bu inanışları olasılıkla gerçek bulduğu iç görüsü kötü olan ve son olarak da kişinin bu inanışlara kesin olarak inandığı içgörüsü yok/sanrısal olan. Genelde OKB’nin ağırlık düzeyi bu içgörüye göre belirlenir. Eğer kişinin içgörüsü yok/sanrısal ise içinde bulunduğu durumun garip ya da tuhaf olduğunu düşünmez. Yapılacak tedavi de içgörü seviyelerine göre şekillenir.

Sık Görülen Obsesyon ve Kompulsiyonlar

Obsesif ve kompulsif düşünce ve davranışa en sık örnek verilen ve en sık görülen durum kişinin eğer evi temizlemezse hasta olacağını (obsesyon) düşünüp bu durumu engellemek için bütün evi sürekli ve detaylı bir şekilde temizlemesidir (kompulsiyon) ama OKB sadece temizlikle ilişkili değildir. En sık görülen obsesyonlar sırasıyla; Bulaşma (kontaminasyon) obsesyonları, Kuşku obsesyonları, Saldırganlık obsesyonları, Biriktirme obsesyonları, Cinsel obsesyonlar, Dini obsesyonlar, Simetri-düzen obsesyonları, Somatik obsesyonlardır.